Cessna AT-17 Bobcat
In de Nederlandse transporthistorie getuigt dit vliegtuig van de goede ideeën van Anthony Fokker, (het einde van) de Tweede Wereldoorlog en burgerinitiatief bij de wederopbouw van ons land.
Cessna maakt voor dit type dankbaar gebruik van het idee van Fokker om vliegtuigen te voorzien van een metalen frame, met daar omheen een houten geraamte bespannen met linnen. In Nederland is dit dan al een algemeen toegepaste bouwwijze. De Bobcat ontleent er zijn bijnaam ‘Bamboo Bomber’ aan.
De totale productie van de AT-17 loopt in de vele duizenden. Grootste afnemers (ca. 4600 stuks) zijn het U.S. Army Air Corps (USAAC – later U.S. Army Air Force, USAAF) en de Royal Canadian Air Force (822 exemplaren). Veel ervan doen dienst als trainer; Canada doopt ze CRANE I en zet ze onder andere in voor het Britse Commonwealth Air Training Plan.
Daar begint ook de eerste connectie met Nederland. De piloten die in 1945 na de hongerwinter met B-17 bommenwerpers de voedseldroppings ‘Operatie Manna’ en ‘Operatie Chowhound’ uitvoerden, zijn opgeleid op de Bobcat.
Een deel van de militaire AT-17-vloot is na de oorlog overbodig. Veel toestellen worden dan conform civiele normen omgebouwd tot T-50 met ATC*-722 (*Amended Type Certificate).De Nederlandse luchtvaartpionier en –industrieel Frits Diepen koopt er drie. De ondernemende Diepen was eerder – zowel vóór als tijdens de oorlog – actief als garagehouder en vliegtuigontwerper. Terwijl hij ook lid was van een verzetsgroep die tweehonderd onderduikers voorzag van valse papieren, geld en distributiebonnen en de illegale Trouw verspreidde.
Nu richt Frits Diepen verkoop- en onderhoudsbedrijf Avio-Diepen op en luchttaxibedrijf AERO Holland. Met de Bobcats verzorgt AERO Holland vluchten van Eelde, Twente, Beek en Rotterdam naar Schiphol. De passagiers, industriëlen en zakenlieden, kunnen dan vanaf Schiphol hun reis vervolgen met een DC4 of Lockheed Constellation (‘Conny’).
AERO Holland is geen lang leven beschoren. Het voordeel van de Cessna, dat hij kan opstijgen van kleine vliegveldjes, is ook een nadeel: vaak is een veld zo drassig dat er niet gevlogen kan worden. En het toestel wil nog wel eens een ‘neusstandje’ maken, met vertraging tot gevolg. Bovendien werken de KLM en de Rijksluchtvaartdienst, die niet zitten te wachten op een concurrent erbij, bepaald niet mee…
Overigens verdient Frits Diepen dat we hem vaker noemen. Bijvoorbeeld omdat hij de bijnaam Mr. Dak draagt en zijn naam ook verbonden is met de Fokker S11 Instructor, de F.25 Promotor en de F27 Friendship. Meer weten? Kom langs!